YA ÖYLE DEĞİLSE

YA ÖYLE DEĞİLSE?

DENEYİMSEL TASARIM ÖĞRETİSİ

Çalan kapının sesi ile irkildi Zeliha. Kim bilir kaç dakikadır masanın başındaydı. Yerinden kalkarken bin bir hevesle hazırladığı kahvaltıya baktı. Açıkta kalan peynir kurumuş, yağ erimiş, şekil verip zeytinyağı ve kekikle süslediği domatesler suyunu bırakmıştı. 

Yavaşça kapıya doğru ilerledi, gelen annesiydi. İçeriye girip terliklerini giyerken söyleniyordu. Önce durup kızına baksa belki gözlerindeki hüznü görebilirdi. Ama görmedi ve konuşmaya devam etti. 

Annelik her şeye müdahale edebilmek mi?

Kızım kaç saattir kapıdayım neden açmıyorsun? Elim kolum dolu anahtarımı da bulamadım. Telefonla da aradım cevap vermedin, iyice meraklandım. Nerede o kocan olacak adam? O niye kapıyı açmıyor?                                                                                                                   

- Gitti.                                                                                                                                         

- Ne demek gitti! Pazar günü bu saatte ne işi varmış?                                                                                                                   

Zeliha, “Ya senin pazar günü, bu saatte ne işin var anne?” diye içinden geçirdi. Ama yine sustu. Evlendiği günü hatırladı. Annesi nikah şekerinden gelinliğe, düğün salonundan fotoğrafçısına, o kadar çok müdahale etmişti ki… Semih’le ilk kavgalarını bile annesi yüzünden o gün yapmışlardı. 

Oysa evlenirken, "Biz asla diğer çiftlere benzemeyeceğiz." demişler ve tanışır tanışmaz ani bir kararla evlenmişlerdi. 

Yıllar içinde çok düşündü, bu kadar ani evlenmemin annemle bir ilgisi var mı? Diye. Problem olarak gördüğü annesinden kaçmıştı aklı sıra. Oysa yapması gereken tek şey, sadece “hayır” demekti. Her şeye "evet" diyerek ilişkilerinde başarılı olduğunu düşünüyordu. 

 

Evet mi? Hayır mı?

Semih, evlenecekleri hafta işten çıkarılmıştı. Kimseye bir şey diyemedi. Eşnin bir sürü borcu vardı. Ama yeter ki o üzülmesin diye, yine kimseye söylemeden tüm altınlarını satmasına izin verdi. Bunların hepsini iyi niyetle, hep iyi olacağını düşünerek yapıyordu. Ancak her şey giderek kötüleşiyordu. 

 

İnsan, ilişkide beklentisini doğru yere yerleştirmeli 

Zeliha çalışıyor, eşi evde oturuyordu. Semih'in bahanesi hazırdı. "Ben öyle kimsenin ağız kokusunu çekemem, kendi işimi yapacağım." diyordu. Zaman içinde ne kendi işini ne de başka bir işi yaptı. Hep başkalarından bekliyordu. Bana iş bulsunlar, bana borç versinler diye. Oysa, bilmiyordu insanın beklentisi kendinden olduğunda mutlu ve başarılı olabilirdi. 

Ailesi rahat büyütmüştü Semih’i. Çalışmayı çok sevmiyordu. Kısa süreli işler yapıp çıkıyordu. “Biz oğlumuza bakarız, insanın evladı yük olmaz.” diyordu kayınvalidesi. Belki yedi yaşında yük değildi ancak yirmi sekiz yaşında işler değişiyordu. Kendi mücadele etmek yerine, problemlerini çözmek yerine, hep birilerinden bekler olmuştu. Beklediğini bulamadıkça daha da sinirleniyordu. 

 

Deneyimsel Tasarım Öğretisi der ki, insan seçimlerinin sonucunu yaşar.

 

İlişkide seçim yapmak ne kadar önemli, şimdi daha iyi anlıyordu Zeliha. Kısa vadede önemli değildi belki ama bir ömür yaşayacağı insanı keşke biraz daha tanısaydı. En başında, hayat daha toz pembe iken birçok olayda bugün yaşayacaklarının işaretini görmüştü aslında. Ama o zamanlar “Düzelir” dedi hep.

 

Çok konuşmak mı? Az kelime ile çok şey anlatmak mı?

 

Annesi de sürekli baskı yapıyordu eşinin iş bulması konusunda. "Konuş kocanla, ne kadar çok konuşursan o kadar etkin olur. " diyordu. Ama Zeliha konuştukça, anlattıkça eşi daha çok uzaklaşıyordu ondan. Annesine bunu söylediğinde, "Öyle kızım öyle, sen konuşmaya devam et.” diyordu. 

 

İlişkide sınır koymak, ilişkiyi koruyan kalkan gibidir.

 

Evliliğinde sınır da yoktu. Annesi ya da kayınvalidesi çat kapı gelebiliyordu mesela. Görümcesi, eltisi herkeste evlerinin anahtarı vardı. Keşke zamanında sınır koyabilseydim, diye düşündü. 

 

 Ne iyi kalbim var benim!

 

Sevgisi de sınırsızdı. Sınırsızca sevmişti, hem de çok. Sevgisi aşırı olduğu için görememişti olanı biteni. Aşkın gözü kördür, derler ya. Kör olmuştu adeta. Varsa yoksa Semih'in ihtiyaçları ve istekleriydi önemli olan. Hep kendinden veriyordu, karşıdan da alması gerektiğini bilmeden. Tek taraflı bir iletişim tüm dengeleri bozmuştu işte. 

 Bu sabah Zeliha, “ İş arıyor musun?” der demez kıyamet kopmuştu. Aslında çoktan dolmaya başlayan bir bardağın son damlasıydı bu söz. Semih, “Bitti artık gidiyorum!” dedi ve evi terk etti. Bu kadar kolay mıydı bitirmek? 

Her şeyi silip atmak kolay mıydı? 

 

Emek veren, çabalayan tarafın yüreği daha çok yanıyordu anlaşılan. Derken irkildi annesinin sesiyle. Hala konuşuyordu, "Öyle kızım öyle, aç konuş kocanla başka türlü düzelmez bu iş." deyip durdu.

 

İnsanın ilişkilerde doğru bildiği yanlışlar nelerdir?

 

Ya öyle değilse. Ya hayatındaki en büyük hata, susması gereken yerde konuşmak, konuşması gereken yerde susmaksa. Ya sınır koymamaksa. Ya çok konuştuğu için etkili olduğunu düşünmekse.

 

Biliyorum demek mi? Öğrenmek mi?

 

Zeliha'nın şimdi en baştan yeniden öğrenmeye ihtiyacı vardı. 

Deneyimsel Tasarım Öğretisi, insana ilişkilerinde nasıl mutlu ve başarılı olacağı ile ilgili yol gösteren bir pusuladır.

- Nasıl iletişim kurarım? 

- İletişimin kaç çeşidi var?

- Yaşadığım İletişim mi? İlişki mi? 

- Doğru seçim nasıl yapılır?

- Problem mi önemli olan yoksa problem çözme becerisi mi?

- İlişkide Ustalık nedir?

Deneyimsel Tasarım Öğretisi, zihnimizdeki bu sorulara cevap vererek, dününden iyi, ustaca iletişim ve ilişki kurmayı öğreten bir ilimdir.